Endometriozis Hastasında Yumurtlama Sorunu Olur mu?
Endometriozis hastalığı en sık yumurtalıklarda görülmektedir. Çocuk sahibi olmak için doktora başvuran çiftlerin spermde sorun yoksa neredeyse yarısında endometriozis hastalığı tespit edilmektedir. Erken evre yani hafif endometriozis olgularında yani sadece karın zarında endometriozis odakları olan kadınlarda hastalığın olumsuz etkisi fazla değildir. Fakat yaygın ya da ileri evrede olan şiddetli endometriozis hastalarında, derin endometriozis hastalarında gebelik şansı azalmakta, yardımla üreme tedavilerine geçmek gerekmektedir.
Yumurtalıklarında çikolata kisti olan kadınların yumurtalık kapasitesinde azalma olabilir. Çikolata kisti varlığı over rezervini olumsuz etkileyen bir faktördür. Yapılan çalışmalarda yumurtalıklarında çikolata kisti olan hastalarda yumurtlama problemleri olabildiği görülmüştür. Folikül gelişiminde ve tüp bebek tedavisi yapılan olgularda elde edilen yumurta kalitesinde problem olduğunu ifade eden bilgiler vardır. Net olmamakla birlikte endometriozis hastalığının yumurta kalitesini olumsuz etkilediği ileri sürülmektedir. Burada kadın yaşı da önemli olmakla birlikte endometriozis hastalığında artan vücut içi iltihabi maddeler ve toksik etkili hücre içi kalıntıların yumurta kalitesini olumsuz etkileyen faktörler olduğu düşünülmektedir.
Zaman zaman endometriozis hastalarında erken yumurta kapasitesi azalması görülebilir ve erken menopoz riski oluşabilir. Kanda yapılan AMH testi ve yumurtalıkların ultrasonografi ile değerlendirilmesi bu noktada tanı koydurucudur. Erken yumurta rezervi azalması da yumurtlama sorunu, boş folikül riski, erken yumurta çatlaması veya yetersiz foliküler gelişim riski taşır.
Diğer yandan bazen de endometriozis hastalarında polikistik over görünümü olabilir. Yani yumurtalıklarda çok sayıda folikül izlenir. Burada hem endometriozisin hem de polikstik overin olumsuzlukları birlikte görülerek foliküler gelişim ve yumurta kalitesi olumsuz etkilenebilir. Foliküler gelişim düzensiz olabilir ve neticede yumurtlama sorunu ortaya çıkar.
Özetle, endometriozis yumurtlama sorunu, düşük yumurta kalitesi ve erken yumurta kapasitesi azalmasına bağlı olarak yetersiz yumurta sayısı sorunlarına yol açabilir. Burada belirleyici olan faktör endometriozisin şiddeti olabilmektedir. Fakat beraberinde beslenme problemleri, ileri kadın yaşı olduğunda yumurtlama sorunlarını daha fazla görmekteyiz. Bu nedenle tüm endometriozis olgularında yumurta kalitesini arttırmak adına dengeli beslenme, egzersiz ve sigara içilmemesi önerilmelidir. Bu noktada kullanılacak besin veya ilaç takviyelerinin kanıtlanmış faydası bulunmamaktadır.
