Close
Endometriozis, rahmin (uterus) iç tabakasını söşeyen hücrelerin vücudun herhangi bir yerinde bulunduğu durumdur
çoğu kadın adet dönemlerinde rahatsızlık duyar, ancak Nicola Taylor’ın (29 yaşındaki) 16 yıldır öyle kötü dönemleri var ki, adeta her ay bu dönemde hayat duruyor.
Ağrı kesiciler ve bir TENS makinesi (erken doğumda kadınlar için ağrıyı hafifletmek için taşınabilir sinir uyarıcı bir cihaz) kullanılmasına rağmen ağrı çekti.
Kadınının çoğundan çok şanssız olduğu inancıyla yaşıyordu.
Adet ve yumurtlama dönemlerinde, ağrılarının ikiye katlandığını ifade eden Nicola, “Birisi karnımın bıçakla deliyormuş gibi hissediyordum”dedi.
Ancak, 2014 yılında kızının doğumundan sonra ağrı vücudunda dolaştı ve her ay omuzunu etkilemeye başladı. ‘
Uyku imkansızdı. Adet dönemlerimdeki ağrıya bir de omuz ağrısı eklenmişti” diye belirtti.
Ek olarak, onu tek rahatsız eden ağrı değil, miktarı artan adet kanamalarıydı.
Southport ‘ta kocası Paul ve 3 yaşındaki kızı Elsie ile yaşayan bir yoga eğitmeni olan Nicola, “ Bir fen dersinde ağrıdan üniformamı ısırdığımı hatırlıyorum” diyor.
“öğretmen tahtaya çıkmamı istediğinde, hareket etmekten o kadar korkuyordum ki, sadece hayır anlamında başımı salladım. Tamamen çökmüştüm. “
Annesi, Nicola ‘yı gençliğinde defalarca aile doktoruna götürdü, ancak semptomları her seferinde normalden başka bir şey gibi yorumlandı.
Nicola “Doktorum ağrının büyümenin normal bir parçası olduğunu tekrar tekrar söyledi ve alıştım” diyor ve ‘Sanki yaygara yapıyormuşum gibi hissettirildim.’ olarak ekliyor.
Bir keresinde, Nicola 15 yaşındayken kanamasının çok şiddetli olması üzerine, annesi onu jinekoloğa götürdü.Ancak burada doktorlar, Nicola’nın cinsel yönden aktif olmadığını ısrarla ifade etmesine rağmen, bu kadar fazla kanamanın düşük yaparken olabileceği düşüncesiyle hamilelik testi yaptılar.
Yıllar geçtikçe, sayısız doktor ve jinekolog tarafından görüldü ve orada tekrar tekrar yanlış bir şey olmadığı söylendi.
Geçtiğimiz Aralık ayında, ülkedeki 1,5 milyon kadında bulunan endometriozis teşhisi konuldu.
Bu sıklıkla ağrı veren durum, normalde rahmin iç duvarında dokuların başka yerlerde bulunmasıyla ortaya çıkar. Genellikle pelvis etrafında gelişir, ancak diğer alanlarda da görülebilir – nadir durumlarda omurga, akciğerler ve hatta beynin çevresinde bulunur.
Ve tıpkı rahmin iç duvarı gibi, östrojenle beslenen endometriyal doku, her ay şişer ve kanar. Bununla birlikte, bu kanın gitmesi için herhangi bir yer yoktur, bu nedenle iltihaplanma olabilir ve zamanla daha da kötüleşen bir skar dokusunun oluşmasına neden olur.
Ve her ay endometriyal doku daha fazla kanama ve şişme nedeniyle rahatsızlık verir.
Sonuçta kadınlar, her ay, yalnızca adet dönemi boyunca değil, aynı zamanda yumurtlama sırasında, kadın vücudu yumurtayı bırakmaya hazırlanırken kendilerini acı içinde bulurlar.
Londra’daki King Edward VII hastanesinde danışmanlık yapan bir jinekolog ve Royal Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı sözcüsü Michael Dooley, süreç sıklıkla adet döngüsünü takip ettiğinden , hastalığın ağrılı adet görme, normal adet ağrısı ile karıştırılabileceğini ifade etmiştir.
Semptomlar dokunun büyümesine bağlı olarak değişir: ağır ağrılı dönemlerin yanı sıra pelvis dokusunda endometriozis varsa ilişki sırasında ağrıya neden olabilir. Ve bu dokular, üreme organlarının etrafında birikirse, doğurganlık sorunlarına neden olabilir.
Endometriozis, mesaneye veya barsağa yayılırsa tuvalete giderken ağrı tetiklenebilir.
Diyafragma endometriozisi -diyafram, göğüs ve karnı bölen yatay kas tabakasıdır – ve bunun omuza bağlanan bir siniri vardır, burada biriken doku, bu sinir yolu ile sevk edilen ağrıyı tetikler.
Yine de Nicola’nın tanı için uzunca beklemesi görülmeyen bir durum değildir.
Birçok kadın yıllarca neyin yanlış olduğu bulunmadan önce acı çeker. Kadın Sağlığı ile ilgili Parlemento Grubu’nca yayınlanan bir rapor, geçtiğimiz hafta ankete katılan endometriozisli 2,600 kadının yüzde 40’ından fazlasının, doğru tanı almadan önce en az on kez bir Aile Hekimi’ne gitmesi gerektiğini ortaya koydu.
Raporda, kadınlar, teşhis konmadan önce ortalama olarak, 7,5 yıl (%10) -15 yıl beklemektedir.
Endometriosis UK kurucusu Emma Cox, bulguların şok edici olduğunu ancak şaşırtıcı olmadığını belirtti.Tanıdaki ve semptomların farkedilmesindeki geciklereri çok sık gördüklerini belirtti.
‘Doktorlar ve hemşireler bunu tespit etmek için daha iyi eğitilmelidir.’
Diğer birçok durum, irritabl bağırsak sendromundan myomlara (rahimdeki benign kitleler) benzer belirtilere neden olur.
Dooley, maalesef endometriozis tanısı için basit, non-invaziv bir test olmadığını ve kesin tanı koyduracak semptomlar olmadığını belirtiyor.
Tano koymanın en iyi yolu bir laparoskopi ile – küçük bir kamera, endometriyal dokuyu aramak için göbeğin yakınındaki küçük bir kesi yoluyla kamera girilerek pelvise bakmaktır.
Bristol’un Southmead Hastanesi’nde danışmanlık yapan bir jinekolog olan Sanjay Vyas, aynı zamanda Endometriosis UK’nin de bir üyesi- ,direk gözlemde bile bu dokunun gevç kadınlara bazen gözden kaçırılabileceğini ifade etmiştir.
Endometriozis tanısı konulduktan sonra çeşitli tedaviler vardır.
Doğum kontrol hapları ve levonorgestrelli rahim içi sistemler, genellikle endometriyozisin büyümesini durdurmaya yardımcı olan östrojenin düzeylerini düşürmeye yardımcı oldukları için reçete edilirler.
Bununla birlikte, tek başına ilaçlar herkese yardımcı olmaz. Bazıları anahtar deliği prosedürü yoluyla lazer ile endometriyal dokunun çıkarılmasını önerse de, pek çok uzman cerrahi olarak endometriotik dokunun çıkarılmasını tercih eder.
Endometriosis UK verilerine göre, endometriozisin ameliyattan sonra tekrarlama oranı yüzde 5 ila 20 arasında değişmektedir.
Bu tedaviler işe yaramazsa bazı kadınlarda histerektomi veya oofrektomi (yumurtalıkların çıkarılması) uygulanır. Ancak bazen ,bu işlemler bile belirtilerin geri gelmeyeceğini garanti etmez ve ciddi endometriozisi olan kadınların yaklaşık yüzde 13’ü üç yıl içinde tekrar eder.
Nicola için, teşhis konma süreci oldukça zordu.19 yaşında bir jinekolog tarafından laparoskopi yapıldı, ancak hiçbir şey bulamadı .Sonrasından levonorgestrelli rahim içi araç reçete edildi, ancak bu da çok fazla yarar sağlamadı.
‘Semptomlar utanç verici ve öngörülemiyor, bu yüzden partileri ve tatilleri kaçırdım. Sıklıkla bu kadar acı çektiğim için insanlarla samimi olmam zorlaştı. “
Semptomsuz olduğu tek zamanın gebeliği olduğunu belirten Nicola, ancak 2014 te bebğinin doğumundan sonra ağrınında omuz bölgesi de eklenerek geri döndüğünü ifade etti.
Neyin yanlış olduğunu bulmak için internete girdi ve endometriyozisin , omuza yansıyan (vücudun bir bölümünde hissedildiği, ancak başka yerlerden kaynaklandığı) ağrıya neden olabileceğinin keşfedildiğini okudu.
Bu yüzden doktoruna geri döndü ve bir pelvik tarama ve MR için sevk edildi – ama bunların sonucunda da hiçbir bulamadı.
2015’te Nicola bir tarama daha yaptırdı – ancak endometriozis nadiren bir tarama sonucunda ortaya çıkar.
Sonraki 18 ay boyunca akupunktur, fizyoterapi denendi ve kullandığı kontraseptif hapları iki kez değiştirildi ancak hiçbir sonuç alınamadı.
Sonunda geçen yıl başka bir jinekoloğa başvurması için doktorunu ikna etti ve Aralık ayında 19 yaşından sonraki ilk laparoskopisi yapıldı.
Daha sonra, 29 yaşındayken, diyaframında ve pelvisinde endometriyoz bulunduğu tespit edildi.
Nicola için, cerrahi olarak endometriozisin çıkarılması amacıyla Haziran ayında bir ameliyat planlandı ve kandisi için daha ağrısız bir gelecek umut ediyor.
Kaynak Site: www.endometriosis-uk.org
Çeviren: Dr. Dilek Buldum
Osmanağa Mah. Osmancık Sok. Betül Han No:8 D:4 Kadıköy, İstanbul, İstanbul
0532 515 69 99
info@endometriozisdernegi.org
