Endometriozisli Hastalarda Gelişen Over Kanserinin Prognozu

Çalışmanın Amacı

Bu çalışmada, Hollanda temelli bir popülasyonda histolojik olarak doğrulanmış endometriozis hastalığı olan ve olmayan kadınlarda gelişen over kanseri sonrası hayatta kalma oranlarını karşılaştırmak amaçlanmıştır.

Çalışmanın Önemi

Over kanseri gelişen endometriozisli hastalarda hayatta kalma oranlarının nispeten daha iyi olma olasılığına kesin demek için daha birçok çalışmaya gerek olsa da hastalar endometriozis tanısı aldıklarında düşük oranda da olsa kanser gelişebileceği ve prognozu hakkında bilgilendirilmelidir.

Çalışmada ne yapıldı?

• Bu çalışmada 1990 ile 2015 yılları arasında Hollanda Kanser kayıt sistemine, over kanseri teşhisi ile girişi olan 32807 kadın hasta taranmıştır.
• Birden fazla kaydı olan hastalar (n=70), epitelyal olmayan over kanseri tanılı hastalar (n=289) ve endometriozis tanısı konulduktan en az 6 ay önce over kanseri tanısı almış hastalar (n=29) çalışmaya dahil edilmemiştir.
• Analiz edilen 32419 kişilik over kanseri hasta grubu, 1979 (6.1%) histolojk olarak doğrulanmış endometriozisi olan ve 30440 (93.9%) histolojik olarak doğrulanmış endometriozisi olmayan over kanseri tanılı hastalardan oluşmaktadır.
• Histolojik olarak endometriozis tanısı olan ve olmayan over kanserli hastalarda, over kanseri prognozu karşılaştırılmıştır.
• Birincil sonuç olarak, over kanseri histolojik alt tiplerine göre tüm hayatta kalma oranları analiz edilmiştir.

Çalışmanın sonuçları:

• Histolojik endometriozis tanısı için ortalama yaş 53 olarak bulunmuştur.
• Endometriozis grubunda over kanseri tanısı daha genç yaşlarda konulmuştur, bu hastalarda tümör karakteristiği daha olumlu olmakla birlikte endometriozisi olmayan grupla karşılaştırıldığında sıklıkla over kanseri tedavisi için cerrahi yöntem tercih edilmiştir. Ek olarak bu grupta, sıklıkla berrak hücreli ve endometrioid alt tipte over kanseri görülmüştür.
• Yapılan tüm analizlerde histolojik olarak doğrulanmış endometriozis tanısı olan over kanserli hasta grubunda, diğer gruba göre belirgin olarak iyi prognoz olduğu ortaya çıkmıştır.
• Over kanseri tanı konulma zamanı, cerrahi tedavi ve kemoterapi kullanımı açısından iki grup açısında anlamlı fark saptanmamıştır.

Kısa Özet

Literatürde endometriozisi olan hastalarda over kanseri gelişimi ile ilgili birbirleriyle çelişen sonuçlara sahip birçok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada 25 yıllık bir sürede Hollanda Kanser kayıt sistemine girişi yapılmış tüm hastalar taranmıştır. Gelişen over kanserinin endometriozisi olan ve olmayan hasta gruplarında prognoz açısından farklılığı olup olmadığı araştırılmıştır.

32419 over kanserli hastanın geçmişe yönelik olarak tarandığı bu çalışmanın sonucunda endometriozis ile kanser birlikteliği olan grupta prognoz açısından olumlu bir etki var gibi görünse de bu etkinin nedeni belirsizdir. Öncelikle, endometriozis hastası kadınların fiziksel şikayetleri konusunda bilinçli olmaları, daha sık jinekolojik muayene olmaları, endometriozis hastalarında over kanserinin daha erken bir aşamada teşhis edilmesine neden olabilir. Bir diğer sebep de, endometriozis hastası kadınların bağışıklık sisteminde, endometrial implantlardaki proliferasyona yanıt olarak artmış enflamatuar yanıtın daha olumlu bir prognoza katkıda bulunması olabilir. Üçüncü olarak endometriozis tedavisinde kullanılan oral kontraseptif ilaçların over kanseri insidansını azalttığı bilinmektedir. Dördüncü hipotez ise endometriozis ile birlikte görülen over kanserinin tamamen ayrı bir patofizyolojiye sahip olabileceğidir, fakat bunun için daha ileri detaylı araştırmalara ihtiyaç vardır.

Bu çalışmanın sonuçlarına dayanarak, gelecekte endometriozisin over kanseri oluşumunda ve prognozunda nasıl bir rolü olduğuna dair çalışmalar yapılmalıdır. Ek olarak, hem endometriozis hem over kanseri tanılı hastalar da, endometriozisin over kanseri prognozu üzerine etkisi ile ilgili bilgilendirilmelidir.

Kaynak: Hermes M, van Altena AM, van Der Aa M, Bulten J, van Vliet HA, Sıebers AG, Bekkers RL, Ovarian cancer prognosis in women with endometriosis. A retrospective nationwide cohort study of 32,419 women., Am J Obstet Gynecol. 2020 Aug 22;S0002-9378(20)30883-8. doi: 10.1016/j.ajog.2020.08.056.

Çeviren: Dr. Dilek Buldum