Yazan: Uz. Dr. Gülfem Başol
Endometriozis cerrahisinde öncelikle laparoskopik (kapalı) cerrahi tercih edilir. Kadınlarda estetik açıdan ciddi bir kaygı oluşturan büyük cilt kesileri, laparoskopik cerrahide yerini 3-4 adet yarım santimlik küçük kesilere bırakır. Küçük kesiler ile neredeyse her türlü cerrahi girişim deneyimli hekimler tarafından gerçekleştirilebilir.
Laparoskopik cerrahinin klasik (açık) cerrahiye göre diğer önemli avantajları ise; ameliyat sonrası ağrının daha az olması, hastanede yatış süresinin kısa olması, enfeksiyon riskinin daha düşük olması, normal yaşama ve iş hayatına dönüşün daha kısa olması olarak sayılabilir.
Ameliyat sonrası hastanede geçirilecek süre hastadan hastaya ve yapılan cerrahi işleminin kapsamına göre değişse de genellikle iki gündür. Evde ameliyattan sonra iyileşme sürecini tamamlamak için, dinlenmeniz, sağlıklı yiyecekler tüketmeniz ve dikişlerinizi temiz tutmanız önemlidir. Ameliyattan yaklaşık bir hafta sonra doktorunuzu görmeniz gerekir. Bu ziyarette, iyileşme durumunuz değerlendirilir ve ameliyat sonrası endometriozis hastalığının nüks ihtimalini azaltmak için uzun süreli bir tedavi planı açısından hekiminiz sizi bilgilendirecektir.
Ameliyattan sonra hastaların yaklaşık %80’i ağrılarından kurtulur. Ancak iki sene içinde hastaların %20’sinde şikayetlerin geri dönmesi nedeni ile tekrar cerrahi müdahale gerekebilir. 10 yıllık takipte ise %40 hastada şikayetler tekrarlayabilir. Bu nedenle gebelik planlamayan hastalara ameliyat sonrası, uzun dönem hormonal tedavi verilmesi, hastalığın tekrarlama ihtimalini azaltabilir.
Ameliyattan sonra en az 6-24 ay süreyle uygulanan ilaç tedavisi, hastaların tekrar ameliyat olma ve şikayetlerin tekrarlama ihtimalini azaltır.
İlk tercih edilecek ilaçlar doğum kontrol hapları (östrojen-progesteron içeren) veya yalnız progesteron içeren ilaçlardır. Diğer bir seçenek ise progesteron salgılayan rahim içi araçlardır (hormonlu spiral). Eğer bu tedavi seçenekleri etkili olmaz ise, diğer hormonal ilaçlar (GnRH agonistleri, aramotaz inhibitörleri) denenebilir. Ancak bu tedavilerin yan etkileri daha fazladır.
Özetle, endometriozis hastalığı uzun süreli takip gerektiren bir hastalıktır. Tek başına cerrahi tedavi hastalığın ömür boyu ortadan kalkmasını sağlamaz. Ancak, ameliyat sonrası uygulanan hormonal baskılayıcı ilaç tedavisi, şikayetlerin tekrar ortaya çıkma ihtimalini düşürerek yaşam kalitesini arttırabilir.
Osmanağa Mah. Osmancık Sok. Betül Han No:8 D:4 Kadıköy, İstanbul, İstanbul
0532 515 69 99
info@endometriozisdernegi.org