Close
Yazan: Uz. Dr. Gülfem Başol
İlaç tedavisine rağmen şiddetli ağrısı olan ya da kanser şüphesi olan hastalarda; ilaç tedavisinin kullanılmasının sakıncalı olduğu durumlarda ya da bağırsak veya üriner sistemde endometriozise bağlı tıkanıklık oluştuğu durumlarda cerrahi tedavi uygulanabilir.
Standart cerrahi risklere ek olarak; karın içi organlarda yaralanma (özellikle bağırsak, mesane ve üreter), yumurtalık kapasitesinin azalması (doğurganlık ihtimalinin azalması) ve karın içi yapışıklıkların oluşmasıdır.
Tekrarlayan cerrahi girişimlere rağmen ağrısı devam eden hastalarda, kronik pelvik ağrı sebebinin ayırıcı tanısının henüz net olarak yapılmadığı hastalarda, kanser şüphesi olmayan menopoza yakın olan hastalarda ön planda cerrahi girişim düşünülmemelidir. Hastanın önceliği çocuk sahibi olmak ise cerrahi öncelikli olarak düşünülmez iken; asıl şikayeti ağrı olan endometriozis hastalarında ağrının giderilmesi amacıyla cerrahi girişim ön planda düşünülebilir.
Ameliyat öncesi planlama, hastanın planlanan cerrahi hakkında beklentilerinin değerlendirilmesi, cerrahinin kapsamı ve uygulanacak cerrahi yaklaşımın türü hakkında danışmanlık vermeyi içerir.
Hastaların ameliyat öncesi değerlendirmesi şikayetlerine göre yapılmalıdır. Hastaların şikayetlerine göre; rutin jinekolojik muayeneye ve ultrasonografik değerlendirmeye ek olarak, rektal ultrason, MRI, kolonoskopi, sistoskopi… gibi çeşitli görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Böylece derin yerleşimli endometriozis varlığı, nodül varlığı, endometrozis odaklarının yaygınlığı, mesane ya da bağırsak tutulumu varlığı değerlendirilir. Cerrah ameliyat sırasında ne tür bir risk ile karşı karşıya olduğunu, ameliyat ekibine kimlerin dahil olacağını (genel cerrah, ürolog) önceden planlayıp; bu bilgileri hasta ile paylaşmalıdır.
Ameliyat öncesi ilaç tedavisi verilmesi şart değildir. Ameliyat öncesi verilen hormonal ilaç tedavisinin ağrının giderilmesi, gebelik oranları ve endometriozisin tekrarlaması üzerinde olumlu etkisi bulunamamıştır. Ancak ameliyat öncesi hormonal ilaç tedavisi uygulanması yanlış değildir.
Hastalara ameliyat öncesi lavman ya da ağızdan içilen ilaçlarla bağırsak temizliği yapılmasına gerek yoktur. Cerrahın tercihine göre, bağırsak yaralanma riski yüksek olan hastalarda ameliyat öncesi bağırsak temizliği yapılabilir.
Sonuç olarak, cerrahi planlanan her endometriozis hastası birbirinden farklıdır. Hekim ameliyat öncesi her hastayı bireysel olarak değerlendirmeli ve hastanın tedaviden beklentisine göre cerrahi girişimi planlamalıdır. Ameliyatın riskleri, ameliyat sonrasında karşılaşılabilecek durumlar, hastanın ameliyattan ne kadar fayda görebileceği hastayla etraflıca tartışılmalı ve hastanın onayı alınmalıdır.
Osmanağa Mah. Osmancık Sok. Betül Han No:8 D:4 Kadıköy, İstanbul, İstanbul
0532 515 69 99
info@endometriozisdernegi.org
