Endometriozis: Ağrı ile Dolu Hayatım

Endometriozis sadece ağrılı adet dönemleri demek değildir hastalığın oluşturduğu kronik bir durumdur.

İngiltere’de her 10 kadından birinde olan bu hastalığın doktorlar tarafından doğru  teşhis edilebilmesi için ortalama 7 yıl gerekmektedir (Uzmanlar bunu değiştirmek istemektedirler).

Endometrioziste rahim iç yüzünü döşeyen doku gibi davranan dokular, vücutta başka yerlerde bulunarak rahatsız edici belirtilere sebep olmaktadır.

Amelia Davies ilk adetini gördüğünde 12 yaşındaydı. “Izdırap veren kırmızı kabustan” çok geçmeden korkmaya başladı. 

“Bazen o kadar kötüydü ki okula bile gidemiyordum. Birçok gün dersleri kaçırdım. Ağrı gerçekten şiddetliydi ve çok değişik tiplerdeydi; saplanıcı, kramp tarzında ve yakıcı”. O kadar kötüydüm ki yürüyemiyordum ve de yataktan çıkamıyordum.”

NHS (National Health Service-Ulusal Sağlık Hizmeti,İngiltere) için yeni kılavuzlar teşhisteki gecikmelerin azalmasını ve kadınları gereksiz sıkıntı ve ızdırap yıllarından kurtarmayı amaçlamaktadır.

Kıvrandırıcı ağrı

Amelia ilk önce belirtilerini pratisyen hekime ve sonrasında birkaç doktora daha anlattı. Ancak doktorlar ters giden herhangi bir şey bulamadılar.

“Sonunda ultrason için beni hastaneye göndermeye karar verdiler. Böylelikle, hastane bekleme odasında okul üniformalarımla oturuyorum ve babam gülerek şakalar yaparak benim sakin olmamı sağlamaya çalışıyordu. Bekleme odasındaki insanlar sanki bana çirkin bakışlar atıyorlar gibi geldi ve benim orada gebelik için veya onun gibi bir şey için olduğumu zannediyorlardı. Yargılanıyormuşum gibi hissettim.”

Ultrasonda yumurtalığında bir kistin olduğu, aynı zamanda endometriozisin olduğu ortaya çıktı. 

Endometriozisli bir kadın adet gördüğünde, yanlış yere yerleşen rahim dokusu da kanar ve insanı kıvrandırıcı, kıpırdamasını engelleyen ağrıya ve birkaç anormal belirtiye sebep olur.

Adet dönemlerindeyken bazı kadınların idrarlarında kan gözlenir. Hatta bazılarında eğer bu doku (rahim dokusu)akciğerlere yerleştiyse öksürürken kan gelir.

Zamanla, kanama vücudu irrite edebilir ve skar ve adezyonlara neden olabilir, fibröz dokunun sert kordları daha çok ağrıya neden olabilir ve organların birbirine yapışmasına neden olup komplikasyonlara sebebiyet verebilir.

Amelia’nın doktoru semptomlarının hafiflemesine yardımcı olması için oral kontraseptif hap (doğum kontrol hapı) kullanmasını önerdi.

Şu anda mini pill kullanıyor ve 2 yıldır adet görmüyor.

Ancak Amelia şimdi 18 yaşında ve güney Londra’da yaşıyor. Endometriozisin hala gündelik ağrıya sebep olduğunu söylüyor. Deneyimleri hakkında bir blog yazıyor.

“Bazen gerçekten kötü olabiliyor. Semptomların alevlendiği dönemler oluyor ve bu gerçekten zor.”

“Şu cümleyi çok sık duyuyorum,“en azından ölmüyorsun” ”

“Bunun çoğu zaman kibar olmaya çalışan ve bana moral vermeye çalışan iyi arkadaşlar tarafından söylendiğini biliyorum. Ancak benim için endometriozis ağrı ile dolu uzun bir yaşamın beklentisidir. Bazen insanlar mücadele seviyemi ölçüyorlarmış gibi hissediyorum ve bu adil değil ve üzücü.”

National Institute for Health and Care Excellence’den yeni kılavuzların yazılmasına yardımcı olan danışman jinekolog Caroline Overton şunları söyledi: Endometriozisin bir tedavisi yok ve bu yüzden etkilenen kadınlara belirtilerini yönetmede yardım etmek bir zorunluluktur.”

“İngiltere’deki en yaygın jinekolojik hastalıklardan biri olarak endometriozisin daha geniş bir biçimde  tanınıyor olması çok önemlidir.”

Endometriozis İngiltere’den Emma Cox şöyle söyledi: “Gecikmiş tanının bir kadının yaşamında- eğitimde, iş yaşamında, ilişkilerinde ve özel yaşamında- etkisi çok büyük olabilir. Bu hastalığın kendisiyle başa çıkmanın yanında kadınlar aslında normal olmayan şeylerin normal olduğu ya da bunların sadece onların beyinlerinde olduğu gibi söylemleri yıllarca sineye çekmek zorunda kaldılar.”

Endometriozis gerçekleri

• Endometriozisi kapamazsınız ve yaptığınız hiçbir şey endometriozise yakalanmanıza neden olmaz.

• Herhangi bir etnik kökenden olan doğurganlık çağındaki kadınlarda görülebilir.

• İlk başta tanı konması zor olabilen uzun süreli bir durumdur. 

• Yaygın semptomlar kasık ağrısı, adet ağrısı, yorgunluk ve cinsel ilişki sırasında ve sonrasında ağrıyı içermektedir.

• Pratisyen hekim endometriozisinizin olduğunu gösteren belirtileri fark edemeyebilir ve testlerde de hastalığı düşündüren bir sonuç çıkmayabilir.

• Tanıyı teyit etmek için laparoskopi (cerrah ciltteki küçük bir kesiden kameralı ince bir boruyu vücudunuza yerleştiren kapalı ameliyat) olarak adlandırılan bir işlem geçirmeniz gerekebilir. 

• Ağrı ve semptomları kontrol etmeye yardımcı olabilen medikasyon (doğum kontrol hapları içeren) bulunmaktadır.

• Bazı kadınlar bu dokuların uzaklaştırılması için ameliyat olurlar ya da rahmin çıkarılması olan histerektomi geçirirler.

• Endometriozisli kadınlar bebek sahibi olmayı deneyebilirler,  hafif veya orta derecede endometriozisi olan kadınların %70’e kadar fertilite (kısırlık) tedavisi olmaksızın gebe kalabilecekleri tahmin edilmektedir. 

Kaynak Site: http://www.endonews.com
Çeviren: Dr. Işık SöZEN