Endometrioziste Uterin Tutulum: Anlaşılması Zor Olan Sonografik Bulgulardan Belirgin Adenomyozis Bulgularına

Çalışmanın Amacı

Çalışmanın amacı, endometriozis hastalarında adenomyozis için tipik olmayan minör sonografik uterin bulguların olup olmadığını araştırmaktır. İkincil bir amaç ise endometriozisli infertil (kısır) popülasyonda adenomyozisin sonografik özelliklerinin sıklığını belirlemektir.

Çalışmanın Önemi

Moleküler ve genetik mekanizmaları henüz bilinmemekle birlikte adenomyozisin ultrason bulgularını henüz oluşturmadan da uterusu etkileyebileceği gösterilmiştir. Bu nedenle hem endometriozis ile adenomyozis arasındaki bağlantının ortaya çıkarılması, hem de geç olmadan erken teşhis için öneme sahiptir.

Ne Yapıldı?

• Bu retrospektif (geriye dönük) çalışma Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Tüp Bebek ünitesinde Ekim 2017 ile Aralık 2020 arasında yapılmıştır.
• Mevcut farmakolojik tedaviler veya hormon tedavileri, adet döngüsü düzensizlikleri olan kadınlar ileri yaştan bağımsız olarak bu çalışmaya dahil edilmişlerdir.
• Daha önce myomektomi geçirmiş hastalar dahil edilmemişlerdir.
• Araştırma, adenomyozisin iki boyutlu transvajinal sonografik (2D-TVS) özellikleri için araştırılan, ultrasonda endometrioma (OMA=çikolata kisti) görülen ya da laparoskopi (kapalı operasyon) ile teşhis edilen endometriozisli 291 infertil kadını kapsamaktadır.
• Endometriozisi olan bu hastalar adenomyozis görülen (EwA, n=121) ve görülmeyen (EwoA, n=170) olarak gruplandırılmıştır. İki boyutlu transvajinal ultrasonda ne endometriozis ne de adenomyozis özellikleri olan hastalar ise kontrol grubunu (n=170) oluşturmaktadır.

Çalışmanın Sonuçları

• Endometriozisli kadınların %41.6’sında (n=121) en az bir 2D-TVS adenomyozis özelliği saptanmıştır.
• Uterus duvarlarının asimetrik miyometriyal kalınlaşması (%57.9), hiperekojenik adalar (%47.1) ve yelpaze şeklinde gölgelenme (%46.9) EwA hastalarında nispeten daha yaygın 2D-TVS bulgulardır.
• EwA hastalrında birden fazla endometrioma, 4 cmden büyük endometrioma ve toplam OMA hacimleri EwA grubunda daha yüksek bulunmuştur.
• Endometriozis varlığının bağımsız olarak uterus hacmindeki bir artışla ilişkili olduğunu ortaya koymaktadır.

Kısa Özet

Kontrol grubu ile EwoA grubu kıyaslandığında ve ardından EwA grubu ile kıyaslandığında kademeli ve istatistiksel olarak anlamlı bir hacim artışı, endometrioziste uterus tutulumunun bir spektrumunu yansıtmaktadır. Bu, birçok uterin endometriozis vakasının hala gözden uzak olduğunu ve muhtemelen buzdağının sadece görünen yüzü ile karşılaşıldığını göstermektedir.

Kaynak: Olgan S, Dirican EK, Ozsipahi AC, Sakinci M. Uterine involvement by endometriosis: Sonographic features from elusive findings to apparent adenomyosis. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology. 262 (2021) 93–98.

Çeviren: Dr. M. Nilüfer Cimşit Kemahlı